2032

Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o głupotach, które opowiadacie, ale baliście się zapytać*

Nie od dziś wiadomo, że komunikacja jest jedną z najtrudniejszych rzeczy w życiu. Myślimy jedno, mówimy drugie, na to nakłada się nastawienie słuchacza i problem gotowy. Najogólniej rzecz biorąc, teorię komunikacji (w dużym spłyceniu, oczywiście) można przedstawić tak:
- jest nadawca,
- jest odbiorca,
- jest komunikat
- i są szumy.
Nadawca wyrzuca wiadomość, na niego nakładają się szumy komunikacyjne i całość dociera do odbiorcy. Dochodzi do porozumienia albo, w skrajnej sytuacji, II wojny światowej. Lub też nie gadacie z tą wredną sąsiadką już od osiemnastu lat.

Co to są szumy komunikacyjne? Ano różne rzeczy. Mogą być nimi np. nastawienie nadawcy i odbiorcy. Zwróćcie uwagę, że gdy kogoś lubicie, a zdarzy mu się palnąć coś bez sensu, to jest Wam łatwiej mu wybaczyć, zwalają owo potknięcie na zły dzień, kłopoty osobiste, niewyspanie lub kaca. Inaczej rzecz ma się, gdy to samo wypadnie z ust facetowi, którego pies notorycznie obsrywa Wam wycieraczkę. Szumy komunikacyjne to również:
- brak zainteresowania słuchacza (gadaj se zdrów i tak wiem swoje),
- różne doświadczenia (nie możemy nie odnosić się do tego, co przeżyliśmy i co nas ukształtowało, a przecież dla różnych osób jest to odrębny zbiór bodźców),
- sytuacja, w której pojawia się komunikat (właśnie jesteście luźni jak sanki w maju, czyli macie wyjebane i nie będziecie sobie psuli nastroju czyimś gadaniem - akurat wpadliście w poślizg, bo jakiś gnój zajechał Wam drogę, w wyniku czego przebiliście oponę i zarysowaliście drzwi w samochodzie),
- bariery językowe (nawet w języku ojczystym ludzie różnie rozumieją słowa, np. patrz do słownika na wyraz alternatywa, uporczywie stosowany bez sensu),
- niezgodność komunikatów (z ust wypada coś innego niż mówi ciało, niekoniecznie się na tym znamy, ale czujemy dysonans),
- czy wreszcie przeszkody mechaniczne (niewyraźna mowa, pracująca obok wiertarka).

Teraz to, co tygrysy lubią najbardziej, czyli przykłady. Żeby było barwnie, same gorące tematy.

Komunikat: Zabiłbym wszystkie matki, które posyłają swoje pięcioletnie córeczki na konkursy piękności.
Co myślisz, że powiedziałeś: Bronię dzieci przed seksualizacją.
Co naprawdę powiedziałeś: Wyłącznie matki są odpowiedzialne za wychowanie dzieci.
Co powinieneś powiedzieć: Konkursy piękności uczą, że najważniejsze w życiu kobiety to podobać się innym. Tymczasem naprawdę ważne jest coś zupełnie innego.

Komunikat: Antykoncepcja postkoitalna to zabijanie nienarodzonych i jest szkodliwa dla zdrowia.
Co myślisz, że powiedziałeś: Bronię dzieci przed zabójstwem, a kobiet przed chorobami.
Co naprawdę powiedziałeś: Wiem lepiej, co jest dobre dla innych, więc powinni się do tego stosować.
Co powinieneś powiedzieć: Moje przekonania i wartości nie pozwalają na stosowanie takich form regulacji urodzeń. Nie zastosowałbym takiej tabletki.

Komunikat: Nie wolno zezwolić na małżeństwa homoseksualne, ponieważ homoseksualizm to zboczenie.
Co myślisz, że powiedziałeś: Bronię społeczeństwo przed podróżą na skraj przepaści.
Co naprawdę powiedziałeś: Wiem lepiej, co jest dobre dla innych, więc powinni się do tego stosować.
Co powinieneś powiedzieć: Z uwagi na osobiste przekonania, trudno mi zaakceptować homoseksualizm.

Komunikat: Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o głupotach, które opowiadacie, ale baliście się zapytać.
Co myślę, że powiedziałam: Pokażę Wam, jakie niebezpieczeństwa czają się w słowach, a najistotniejszym jest wartościowanie.
Co naprawdę powiedziałam: Wiem lepiej od Was, jak to działa - jestem od Was lepsza.
Co powinnam powiedzieć: Komunikacja jest trudna i zarówno na odbiorcę, jak i nadawcę wiadomości czyha wiele pułapek. Trochę zajmowałam się tym zawodowo, więc, jeśli chcecie, mogę Wam w zjadliwej formie przytoczyć moje przemyślenia.

Łomatkoboskoczęstochowsko, co robić?!

Ano zachować ostrożność. Starać się, jeśli to możliwe, nie wypowiadać w emocjach. Ważyć słowa: często mniej znaczy więcej. Traktować innych ludzi tak, jak sami chcielibyśmy być traktowani. Nauczyć się powściągać usta i palce. Pracować nad sobą, żeby nie tylko na zewnątrz, ale i w środku wzbudzić szacunek dla drugiego człowieka. Nie być egocentrycznym. Pamiętać o pokorze - nie wiem wszystkiego, nie znam wszystkich okoliczności, postaram się nie ferować wyroków, żeby kogoś nie skrzywdzić.


A to się wymądrzyłam! To pójdę, sprawdzę czy w chałupie jest coś, co można - po lekkim przetworzeniu - nazwać obiadem.



* To, co zrobiłam w tytule, nazywa się parafraza^. Znakomity film Woody'ego Allena polecam również tym, którzy znają go na pamięć.
^ Co myślę, że powiedziałam? "Przybliżyłam części osób słowo, którego nie znały".
   Co naprawdę powiedziałam? "Jestem od Was mądrzejsza".
   Co powinnam powiedzieć? "Jestem głodna, idę zrobić obiad".